DIGITA(A)L EUREGIO EDUCATION - Digitalisering in het onderwijs

De huidige corona-crisis laat ons allemaal duidelijk zien hoe belangrijk digitalisering in het onderwijs is. Ook instellingen voor lerarenopleiding, vervolgopleidingen en het voortgezet onderwijs moeten deze uitdaging aankunnen, maar ook de onderwijsadministratie, de regionale en nationale overheden, de schoolbesturen en het schoolmanagement. Er kan worden gezegd dat bijna alle actoren de uitdagingen die inherent zijn aan de crisis met grote inzet en veel creatieve oplossingen aangaan. Of het nu gaat om de organisatie van lerarenopleidingen, om het aanbod van mediapedagogische en didactische opleidingen en begeleiding, of om het ter beschikking stellen van ICT-infrastructuur.

Door de huidige hoge druk van de zeer snelle implementatie van duurzame oplossingen zal de 1e Duits-Nederlandse netwerkbijeenkomst plaatsvinden. In korte presentaties en gemodereerde discussies tussen vertegenwoordigers van bovengenoemde instellingen uit Duitsland en Nederland zullen we de volgende drie kernvragen aan de orde stellen:

• Wie dringt op welke oplossing aan?

• Van welke ervaringen kunnen wij profiteren?

• Wat kunnen Nederland en Duitsland van elkaar leren?

• Welke synergie-effecten kunnen worden bereikt door samenwerking?

Leadpartner is 

• DNL contact

Projectpartners zijn:

• Academie Pedagogiek & Onderwijs der Saxion Hogeschool Enschede 

• Institut für Berufliche Lehrerbildung der FH Münster

• Zentrum für Lehrerbildung der WWU Münster

Het consortium heeft ruime ervaring in de omgang met digitale media in verschillende settings en beschikt over een uitstekend netwerk op dit gebied. Het belangrijkste doel is om de uiteenlopende expertise van de drie instellingen samen te brengen, om gezamenlijk beproefde projecten, concepten en methoden te toetsen en om de toepasbaarheid ervan te onderzoeken in termen van - idealiter - grensoverschrijdende lerarenopleidingen, bijscholing en educatie. Zo heeft de Universiteit van Münster met het videoportaal ProVision uitstekende ervaringen opgedaan met video-opnamen van schoollessen van verschillende schoolniveaus. Aan de FH Münster ligt de focus in de docentenopleiding onder andere op het gebruik van digitale media, met bijvoorbeeld "Samen leren met digitale flipcharts", "Video-annotatie in de docentenopleiding" of de "Bevordering van werkgerelateerde mediacompetentie in beroepsscholen". De Academie Pedagogiek & Onderwijs heeft ruime ervaring in het digitaal onderwijs aan studenten door het gebruik van Blackboard Collaborate en Sharepoint teams. Via een Blackboard omgeving worden lesmateriaal, studiegidsen en toetsen ter beschikking gesteld aan de studenten. Saxion is ook toonaangevend in wetenschappelijk onderzoek naar de effecten van het gebruik van digitale media in het onderwijs, zoals het gebruik van digiborden en passende software. De toegevoegde waarde van dit project ligt in de grensoverschrijdende combinatie van deze verschillende, complementaire ervaringen en expertise.

Met het consortium hebben drie regionale instellingen voor lerarenopleidingen hun krachten gebundeld om praktijkvoorbeelden, evidence-based wetenschappelijke bevindingen en actueel onderzoek uit te wisselen. De focus ligt op de volgende onderwerpen:

Focus: Hogescholen

1. Welke mediacompetentie hebben toekomstige leerkrachten nodig om innovatieve lessen met digitale media te creëren? 

2. Hoe wordt de bevordering van deze mediacompetentie bij de projectpartners en andere actoren in de lerarenopleiding (zoals de Zentren für schulpraktische Lehrerbildung) uitgevoerd? 

Focus: Scholen

3. Welke regionale trends kunnen worden vastgesteld in scholen voor het gebruik van digitale media? 

4. Welke mediaconcepten en ontwikkelingsplannen ondersteunen scholen zodat leraren hun vaardigheden op het gebied van digitaal onderwijs kunnen verbeteren of uitbreiden? Welke concrete ondersteuningsbehoeften kunnen worden afgeleid en hoe moeten deze worden ingericht?  

Focus: Regio

5. Welke grensoverschrijdende visies en concrete ideeën kunnen de projectpartners ontwikkelen om een verbetering van de media-competenties in de geselecteerde onderwijsinstellingen van de Euregio te bereiken? 

6. Hoe kunnen deze visies op langere termijn worden omgezet in realistische concepten en ook grensoverschrijdend worden geïmplementeerd? 

Door de uitwisseling wordt inhoudelijke expertise ontwikkeld en gebundeld om te komen tot een regionale aanpak in een breder netwerk met een coördinatiebureau in de Euregio, eventueel ingebed in de organisatie van een van de partners. Hiermee moet de basis worden gelegd voor de uitvoering van de digitalisering in de Euregio, eventueel in de vorm van een Interreg VI-project. Dit geeft ons de kans om de Euregio als innovatieve onderwijsregio in een grensoverschrijdende omgeving te vestigen in samenwerking met de andere onderwijsprojecten.

Het grootste deel van het projectwerk zal digitaal plaatsvinden in de vorm van impulsdiscussies met aansluitende workshops, waardoor een goede discussie mogelijk wordt en er ruimte ontstaat voor de verdere ontwikkeling van de samenwerking. Daarnaast zijn er vier grensoverschrijdende bijeenkomsten/workshops gepland. Het verwachte aantal deelnemers ligt tussen 5-15 experts en bij de laatste workshop ongeveer 50-75 deelnemers (o.a. universiteiten en lerarenopleidingen, basisscholen, middelbare scholen en scholen voor beroepsonderwijs, leraren/docenten, de onderwijsbeleid¬sorganisaties, politieke besluitvormers, beroepsverenigingen). Elke projectpartner zal een workshop organiseren. De workshops zullen de bovengenoemde onderwerpen behandelen. (Met name onderwerpen als de digitalisering van het onderwijs aan studenten, leerlingen en kinderen, digitale didactiek, digitale lessen, kennisclips, digitale examens, enz. komen aan bod). Naast hun eigen experts en wetenschappers zullen de individuele projectpartners hun eigen netwerk activeren, zodat ook externe experts zich bij de evenementen zullen aansluiten. Via Saxion is er een link naar het Europese docentennetwerk en de Arizona State University, die gespecialiseerd is in de ontwikkeling van digitaal onderwijs, en het Kennisnetwerk Lerende Leraren voor het digitale onderwijs aan kinderen. Via dit brede netwerk zullen de resultaten worden verspreid onder deskundigen en worden gebruikt om concepten voor digitalisering in het onderwijs verder te ontwikkelen en te implementeren. Voor een brede toepassing in de Euregio wordt door de projectpartners op lange termijn een Interreg VI-projectaanvraag nagestreefd, waarvoor de basis in dit kleine project moet worden gelegd. De workshops dienen ook als mijlpalen van het project.  

Terwijl de drie instituten hun expertise op het gebied van lerarenopleiding en digitalisering inbrengen, zal de lead partner, DNL-contact, de schakel met de andere onderwijsprojecten in de Euregio vormen. DNL-contact is verantwoordelijk voor het Duitse projectmanagement van "Leren zonder grenzen", een INTERREG-project waarbij meer dan 40 beroepsopleidingen en alle ROC's in de buurt van de grens betrokken zijn, en DNL-contact is projectpartner in de "Euregionale Kenniswerkplaats". Deze nauwe onderlinge verwevenheid zorgt ervoor dat er in de praktijk synergie-effecten ontstaan tussen de projecten in de Euregio.

Door de uitwisseling wordt inhoudelijke expertise ontwikkeld en gebundeld om te komen tot een regionale aanpak in een breder netwerk met een coördinatiebureau in de Euregio, eventueel ingebed in de organisatie van een van de partners. Hiermee moet de basis worden gelegd voor de uitvoering van de digitalisering in de Euregio, eventueel in de vorm van een Interreg VI-project. Dit geeft ons de kans om de Euregio als innovatieve onderwijsregio in een grensoverschrijdende omgeving te vestigen in samenwerking met de andere onderwijsprojecten.

Het grootste deel van het projectwerk zal digitaal plaatsvinden in de vorm van impulsdiscussies met aansluitende workshops, waardoor een goede discussie mogelijk wordt en er ruimte ontstaat voor de verdere ontwikkeling van de samenwerking. Daarnaast zijn er vier grensoverschrijdende bijeenkomsten/workshops gepland. Het verwachte aantal deelnemers ligt tussen 5-15 experts en bij de laatste workshop ongeveer 50-75 deelnemers (o.a. universiteiten en lerarenopleidingen, basisscholen, middelbare scholen en scholen voor beroepsonderwijs, leraren/docenten, de onderwijsbeleid¬sorganisaties, politieke besluitvormers, beroepsverenigingen). Elke projectpartner zal een workshop organiseren. De workshops zullen de bovengenoemde onderwerpen behandelen. (Met name onderwerpen als de digitalisering van het onderwijs aan studenten, leerlingen en kinderen, digitale didactiek, digitale lessen, kennisclips, digitale examens, enz. komen aan bod). Naast hun eigen experts en wetenschappers zullen de individuele projectpartners hun eigen netwerk activeren, zodat ook externe experts zich bij de evenementen zullen aansluiten. Via Saxion is er een link naar het Europese docentennetwerk en de Arizona State University, die gespecialiseerd is in de ontwikkeling van digitaal onderwijs, en het Kennisnetwerk Lerende Leraren voor het digitale onderwijs aan kinderen. Via dit brede netwerk zullen de resultaten worden verspreid onder deskundigen en worden gebruikt om concepten voor digitalisering in het onderwijs verder te ontwikkelen en te implementeren. Voor een brede toepassing in de Euregio wordt door de projectpartners op lange termijn een Interreg VI-projectaanvraag nagestreefd, waarvoor de basis in dit kleine project moet worden gelegd. De workshops dienen ook als mijlpalen van het project.  

Terwijl de drie instituten hun expertise op het gebied van lerarenopleiding en digitalisering inbrengen, zal de lead partner, DNL-contact, de schakel met de andere onderwijsprojecten in de Euregio vormen. DNL-contact is verantwoordelijk voor het Duitse projectmanagement van "Leren zonder grenzen", een INTERREG-project waarbij meer dan 40 beroepsopleidingen en alle ROC's in de buurt van de grens betrokken zijn, en DNL-contact is projectpartner in de "Euregionale Kenniswerkplaats". Deze nauwe onderlinge verwevenheid zorgt ervoor dat er in de praktijk synergie-effecten ontstaan tussen de projecten in de Euregio.